دنیای موسیقی و انواع ساز ها

مقدمه و تاریخچه پیانو

پیانو یکی از مشهورترین سازهای شستیدار (کیبوردی) در جهان است که به عنوان «مادر سازها» شناخته می‌شود. این ساز به دلیل دامنه صوتی گسترده (معمولاً 7 اکتاو) و توانایی تولید همزمان نت‌های مختلف، جایگاه منحصربه‌فردی در موسیقی دارد. نام کامل این ساز در ابتدا "گراویچمبالو کُل پیانو اِ فورته" (Gravicembalo col piano e forte) بود که به معنی "هارپسیکورد با صدای ملایم و قوی" است و به توانایی ساز در تولید سطوح مختلف شدت صدا اشاره دارد.

پیانو در اوایل قرن هجدهم میلادی (حدود سال 1700) توسط بارتولومئو کریستافوری (Bartolomeo Cristofori) در شهر پادووای ایتالیا اختراع شد. کریستافوری که سازنده هارپسیکورد بود، به دنبال رفع محدودیت‌های سازهای موجود مانند هارپسیکورد (عدم امکان کنترل دینامیک صدا) و کلاویکورد (صدای بسیار آرام) بود. اختراع او یک مکانیسم چکشی بود که پس از ضربه زدن به سیم، بلافاصله از آن جدا می‌شد و اجازه ارتعاش آزادانه به سیم می‌داد.

ساختار و مکانیسم تولید صدا
اجزای اصلی پیانو

پیانو از هزاران قطعه تشکیل شده، اما اجزای کلیدی آن عبارتند از:

    کلاویه‌ها (کلیدها): معمولاً 88 کلید (52 سفید و 36 سیاه) که هر کدا نت خاصی را تولید می‌کنند. کلیدهای سفید برای نت‌های طبیعی (دو، ر، می، فا، سل، لا، سی) و کلیدهای سیاه برای نت‌های دیز و بمل استفاده می‌شوند.

چکش‌ها: از جنس چوب و پوشیده از نمد، که به سیم‌ها ضربه می‌زنند.

سیم‌ها: از جنس فولاد، که هر نت معمولاً دارای سه سیم است (به جز نت‌های باس که یک یا دو سیم دارند).

صفحه صدا (Soundboard): معمولاً از چوب، که ارتعاش سیم‌ها را تقویت کرده و به صدای قابل شنیدن تبدیل می‌کند.

پدال‌ها: معمولاً سه پدال با عملکردهای مختلف:

    پدال دمپر (سمت راست): اصطلاحا پدال طنین، که باعث ادامه دار شدن صدای نت‌ها حتی پس از رها کردن کلید می‌شود.

    پدال سوستنوتو (وسط): فقط نت‌هایی که در لحظه فشرده شدن پدال نواخته شده‌اند را نگه می‌دارد.

    پدال نرم (چپ): صدای نت‌ها را نرم‌تر و ملایم‌تر می‌کند.

نحوه تولید صدا

وقتی نوازنده یک کلید را فشار می‌دهد، مکانیسم پیچیده‌ای به نام اکشن (Action) به کار می‌افتد. این مکانیسم باعث می‌شود چکش مربوط به آن کلید به سیم‌های فلزی ضربه بزند. ارتعاش ایجاد شده در سیم‌ها از طریق خرک (Bridge) به صفحه صدا منتقل شده و تقویت می‌شود و در نهایت صدای قابل شنیدن تولید می‌شود. با رها کردن کلید، یک خفه‌کننده (Damper) روی سیم می‌افتد و ارتعاش و صدا را قطع می‌کند.
انواع پیانو

پیانوها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: آکوستیک و دیجیتال.
1. پیانوهای آکوستیک

این پیانوها صدای خود را به صورت مکانیکی و از طریق ارتعاش سیم‌ها تولید می‌کنند. نیاز به کوک منظم (حداقل هر شش ماه یکبار) دارند.

2. پیانوهای دیجیتال

این نوع پیانو ها صدا ها را از قبل ضبط شده درون خود دارن و کاملا با برق کار میکنند .

برخی از تولیدکنندگان مشهور پیانو در جهان عبارتند از:

    آلمان: Steinway & Sons, Bechstein - از معتبرترین سازندگان با کیفیت عالی.

    ایتالیا: Fazioli - سازنده پیانوهایی با دقت و زیبایی بسیار.

    آمریکا: Steinway & Sons (نیز در آمریکا تولید می‌شود).

    ژاپن: Yamaha, Kawai - پیشرو در تکنولوژی و تولید انبوه با کیفیت.

    کره جنوبی: Samick, Young Chang - تولید کننده پیانوهای با کیفیت متوسط.

نقش فرهنگی و تاریخی پیانو
تحول نقش پیانو

در قرن نوزدهم، پیانو نقش مشابهی با رادیو یا گرامافون در قرن بیستم داشت. خانواده‌ها می‌توانستند با نواختن نسخه‌های ساده‌شده آثار توسط یکی از اعضا، با موسیقی روز آشنا شوند.
این ساز به طور گسترده در موسیقی کلاسیک، جاز، فولک و پاپ استفاده می‌شود و برای اجرای تکنوازی، گروهی، همراهی آواز و آهنگسازی essential است.

راهنمای انتخاب پیانو برای مبتدیان

برای شروع نوازندگی، در نظر گرفتن این عوامل مهم است:

    اندازه و فضای disponible: پیانوهای دیواری یا دیجیتال برای فضاهای کوچک مناسب‌ترند.

    بودجه: پیانوهای دیجیتال و اسپینت معمولاً قیمت پایین‌تری دارند.

    احساس کلاویه: کلاویه‌ها باید نه زیاد سنگین و نه زیاد سبک باشند و اصطکاک مناسبی داشته باشند.

    تعداد کلاویه: برای شروع، 88 کلاویه استاندارد و ایده‌آل است.

    کیفیت صدا: به صدای ساز گوش دهید و از مناسب بودن آن برای سبک موسیقی مورد نظر اطمینان حاصل کنید.

    برند و اعتبار: برندهای معروف مانند یاماها usually کیفیت و پشتیبانی قابل اعتمادی ارائه می‌دهند.

    امکانات: برای تمرین در آپارتمان، قابلیت اتصال هدفون در پیانوهای دیجیتال بسیار مفید است.